IRIS, υπολογιστές και φακελάκια: Η ψηφιακή Ελλάδα θέλει και σφραγίδα

 

Μια ιστορία τεχνολογικού τρόμου με φόντο το δημόσιο. Ή αλλιώς: όταν το ψηφιακό κράτος τυπώνει και τις αναρτήσεις blog για πρωτόκολλο.

Θυμάστε την περίφημη «ψηφιοποίηση του Δημοσίου»; Τη μεταρρύθμιση που θα κατάπινε τη γραφειοκρατία, θα εξοικονομούσε χαρτί και χρόνο, και θα έκανε τον δημόσιο υπάλληλο ένα είδος cyber-νίντζα, ικανό να διαχειριστεί τα πάντα με ένα κλικ;

Μπαρούφες.

Η Ελλάδα μπορεί να αγόρασε τα πιο ακριβά προγράμματα, να τύπωσε manual 300 σελίδων και να έκανε σεμινάρια. Αλλά όταν ήρθε η ώρα για την ουσία, πήρε το e-Δημόσιο και το έκανε A4 με σφραγίδα.

IRIS: Ο ψηφιακός φάκελος… που τυπώνεται

Το IRIS (ή αλλιώς “ΙΡΙΔΑ”) είναι ένα σύστημα διαχείρισης εγγράφων και αριθμών πρωτοκόλλου. Δημόσιες υπηρεσίες, υπουργεία και φορείς το έχουν υιοθετήσει (ή τουλάχιστον έτσι λέει το Excel του υπουργείου).

👤 Μαρτυρία μάνατζερ του IRIS:
«Εκπαιδεύσαμε όλους τους υπαλλήλους στον χειρισμό του IRIS για να τελειώσει επιτέλους το χαρτί. Μετά κόπων και βασάνων, έμαθαν να στέλνουν τα έγγραφα ηλεκτρονικά. Και τότε, τι έγινε; Τα έστελναν μεν μέσω IRIS... αλλά τα τύπωναν κιόλας! Δηλαδή, ψηφιοποιημένη γραφειοκρατία διπλής όψης. Το απόλυτο ελληνικό σχήμα: κι έτσι, και γιουβέτσι».

Αυτό δεν είναι τεχνολογική υιοθέτηση. Είναι σαν να έχεις Tesla αλλά να βάζεις το GPS στη βάση για κινητό στο παρμπρίζ και να κοιτάς το Google Maps απ’ το παλιό Galaxy S3.

Το κράτος ψηφιοποιείται μόνο για να ελέγχει, όχι για να εξυπηρετεί

Όταν είναι να παρακολουθήσουν, να στείλουν πρόστιμα, να ανεβάσουν τη ΔΥΠΡΑ για απευθείας αναθέσεις ή να σε κάνουν να πελαγώσεις με ψηφιακές υπογραφές, το κάνουν. Εκεί ξέρουν την τεχνολογία. Εκεί δουλεύει το σύστημα.

Αλλά όταν είναι να συνδεθούν πραγματικά τα υπουργεία, να πάψει να ζητάει κάθε τμήμα πιστοποιητικά από τον εαυτό του, όταν είναι να μη χρειάζεται να κουβαλάς χαρτιά από το ένα γκισέ στο άλλο, τότε το e-σύστημα «έχει πέσει» ή «δεν έχει ακόμα ενεργοποιηθεί».

Οι ψηφιακοί κλόουν με τις σφραγίδες

Στο μεταξύ, έχεις χιλιάδες υπαλλήλους που:

• Τυπώνουν το PDF και το σκανάρουν ξανά για να φανεί η σφραγίδα.
• Βάζουν αριθμό πρωτοκόλλου πάνω στο mail και μετά... τον υπογράφουν.
• Ψηφιακά υπογράφουν, αλλά λένε «να το φέρετε και από εδώ, μην γίνει καμιά στραβή».

Δεν είναι ψηφιοποίηση. Είναι cosplay.

Το μυστικό του IRIS: Δεν απαιτεί καν υπογραφή

Ναι, καλά διάβασες. Το IRIS δεν απαιτεί ηλεκτρονική υπογραφή. Είναι ένα πλήρες πληροφοριακό σύστημα που καταγράφει ημερομηνίες, αποστολείς, αποδέκτες και αρχεία. Αν το τηρήσεις σωστά, δεν χρειάζεται καμία φυσική παρουσία ή χαρτί.

Αλλά στην Ελλάδα; Χωρίς υπογραφή με στυλό Bic και σφραγίδα με μελάνι από το 1992, το έγγραφο «δεν είναι επίσημο».

Αν μπορούσαμε, θα ζητούσαμε και αποτύπωμα παλάμης.

Το Δημόσιο σαν θρησκεία

Ο Έλληνας υπάλληλος έχει μάθει να λειτουργεί όπως ο ιερέας στην τελετουργία.
Δεν πειράζει που το IRIS λέει ότι είναι “εγκεκριμένο”. Αν δεν ακουστεί το "σφράγισον κύριε", δεν θεωρείται αποστολή.

Η ψηφιακή μετάβαση στην Ελλάδα δεν είναι ζήτημα λογισμικού. Είναι ζήτημα κουλτούρας. Και οι κουλτούρες αλλάζουν πιο αργά κι από τα Windows XP σε δημόσιο υπολογιστή.

Και η “ψηφιοποίηση” συνεχίζεται…

Στο μεταξύ, πολιτικοί θα ανεβάζουν stories για “το app που λύνει όλα τα προβλήματα”, υπουργοί θα δίνουν πανηγυρικές συνεντεύξεις για «ψηφιακά ΚΕΠ», και ο κόσμος θα συνεχίζει να σκανάρει τα σκαναρισμένα, να ζητάει αντίγραφα των αντιγράφων και να περιμένει email για να του πουν να περάσει από το γραφείο.

Η Ελλάδα είναι η χώρα που έκανε την IRIS να μοιάζει με fax.
Η ψηφιακή μετάβαση έγινε – απλώς πήρε ταξί και γύρισε πίσω.

🌀 Κι έτσι, το ψηφιακό κράτος παραμένει ψηφιακό μόνο στα pdf του.
Εμείς, ως Zouzouni News, το αποθηκεύουμε, το υπογράφουμε, το εκτυπώνουμε και το... κολλάμε στο ψυγείο.

✉️ Αν έχετε ανάλογες εμπειρίες από «ψηφιακά ανέκδοτα» στο Δημόσιο, στείλτε μας. Θα τα κάνουμε ρολά feed στον printer του IRIS.