Το δίλημμα του GAP.

«Να κάνω ή να μην κάνω εκλογές;» Μ' αυτό το δίλημμα παλεύει εδώ και καιρό ο Γ. Παπανδρέου. Τον απασχολεί σε καθημερινή βάση κι ας βάζει τους συνεργάτες του να δηλώνουν ότι δεν πρόκειται να τα παρατήσει όπως ο προκάτοχός του. Και είναι λογικό να βασανίζεται, εδώ που έχουν φτάσει τα πράγματα.
Ο Γ. Παπανδρέου έχει να σκεφτεί το μέλλον....
της χώρας; το δικό του και της παράταξης που εκπροσωπεί. Λύση που θα υπηρετεί ικανοποιητικά και τις τρεις περιπτώσεις και θα του δίνει πίστωση χρόνου δεν φαίνεται στον ορίζοντα. Πιθανότατα μάλιστα, αν καθυστερήσει να πάρει αποφάσεις, το αποτέλεσμα να είναι καταστροφικό και για τη χώρα και γι' αυτόν προσωπικά και για το κόμμα του.


1 Τι επιβάλλει το συμφέρον της χώρας; Μια κυβέρνηση με σχέδιο, όραμα, εμπνευσμένη ηγεσία και προσοντούχο πολιτικό προσωπικό, που θα δώσει τη μάχη για την έξοδο από την κρίση. Διαθέτει αυτά τα στοιχεία το μπλοκ εξουσίας; Ελάχιστοι πια το πιστεύουν. Αμφιβάλλουν ακόμη και οι υπουργοί και γι' αυτό αναζητούν διεξόδους: άλλοι στις κάλπες, άλλοι στις κυβερνήσεις συνεργασίας, άλλοι σε τεχνοκρατικά σχήματα, άλλοι σε δημοψηφίσματα και άλλοι σε κοινοβουλευτικά τερτίπια. Μια κυβέρνηση όμως που αποτελείται από ηττημένους πολιτικά, καταρρακωμένους ψυχολογικά και αμήχανους ιδεολογικά ανθρώπους, οι οποίοι φοβούνται να κυκλοφορήσουν και αρνούνται να υπερασπιστούν δημοσίως τις πολιτικές τους, δεν είναι δυνατόν να ανταποκριθεί στοιχειωδώς στα καθήκοντά της. Οφείλει λοιπόν ο πρωθυπουργός να απευθυνθεί στον λαό, το κριτήριο του οποίου λέει ότι σέβεται.


Η άποψη που διακινούν κάποιοι από τους συμβούλους του και μερικοί υπουργοί ότι οι πρόωρες εκλογές στην παρούσα φάση θα είναι μοιραίες για τη χώρα, αν δεν κρύβει υστεροβουλία (προτιμούν να παραμένουν αγκιστρωμένοι στην εξουσία κι ας προπηλακίζονται), αν δεν στηρίζεται σε μια μεταφυσική αίσθηση (θα γίνει κάποιο θαύμα), αν δεν υπαγορεύεται από μια ελιτίστικη αποστροφή για την ποιότητα του εκλογικού σώματος, εξουδετερώνεται ακαριαίως από το πλήθος των ενδείξεων που συνηγορούν υπέρ της εκτίμησης ότι, αν δεν λυθεί το πολιτικό πρόβλημα, οι εξελίξεις θα είναι πιο δραματικές και οι συνέπειες πιο οδυνηρές για την κοινωνία.


2 Τι συμφέρει τον ίδιο τον Γ. Παπανδρέου; Θα μπορούσε κάποιος να πει ότι αυτό αφορά τον ίδιο και ότι ουδόλως πρέπει να απασχολεί τους πολίτες. Αν ξεπεράσουμε αυτό το, πράγματι, θεμελιώδες ζήτημα και επιχειρήσουμε να δούμε το πρόβλημα από τη σκοπιά του κ. Παπανδρέου, τότε, είτε το προσεγγίσουμε με ιδιοτελή κριτήρια, είτε με βάση την κοινή λογική, θα καταλήξουμε στη θέση ότι τον συμφέρει να παραδώσει τη χώρα καθημαγμένη μεν, αλλά ακόμη όρθια, παρά υποταγμένη και βουτηγμένη στην απελπισία, με τον ίδιο να επωμίζεται το κόστος της κατάρρευσης. Βεβαίως θα ήταν βολικό για τον πρωθυπουργό να βρεθούν μερικοί βουλευτές του να τον ρίξουν, ώστε να υποχρεωθεί να πάει σε εκλογές με σχετική αξιοπρέπεια και υποδυόμενος το θύμα μιας αποστασίας (αν και οι συμβολισμοί του παρελθόντος δύσκολα θα λειτουργήσουν συσπειρωτικά), αλλά σε τελική ανάλυση αυτό είναι κάτι που μπορεί να το εύχεται, όχι όμως να το προγραμματίζει.


3 Τι συμφέρει το κόμμα του; Προφανώς να εξακολουθήσει να υφίσταται ως πολυσυλλεκτικός οργανισμός με προοπτική εξουσίας, έστω με άλλη ηγεσία και οπωσδήποτε με διαφορετικό προσανατολισμό. Είναι φανερό όμως ότι η συνοχή του δοκιμάζεται σοβαρά και η ύπαρξή του απειλείται. Οι διαλυτικές τάσεις πυκνώνουν. Βουλευτές καρατομούνται, στελέχη καταγγέλλουν και αποχωρούν, συγκροτούν κινήσεις και ερωτοτροπούν με άλλα κόμματα, υπουργοί σχηματίζουν ομάδες και προετοιμάζονται για την επόμενη μέρα, οι ψηφοφόροι δραπετεύουν μαζικά, αναζητώντας φιλόξενες στέγες προς τα δεξιά (αυτοί που πάντα επιλέγουν το κόμμα που έχει τις περισσότερες πιθανότητες να νικήσει) και προς τα αριστερά (όσοι εξακολουθούν να πιστεύουν ότι ένας άλλος κόσμος είναι εφικτός).


Μια εκλογική ήττα μπορεί να είναι ελεγχόμενη, ενδεχομένως και λυτρωτική -εφόσον ενεργοποιήσει διαδικασίες αναστοχασμού και αυτοκριτικής- και μπορεί να μην προκαλέσει ανήκεστες βλάβες στο σώμα της παράταξης. Μια συντριβή, όμως, που θα συνοδεύεται από τη διάρρηξη του ιδεολογικού και πολιτικού ιστού που συνέχει την παράταξη και από την πλήρη απαξίωση του πολιτικού προσωπικού της, δεν αποκλείεται να οδηγήσει στην αποσύνθεση..
Του ΤΑΣΟΥ ΠΑΠΠΑ pappas@enet.gr